خداداد عزیزی یکی از چهره های برجسته فوتبال ایران است که در یک تیر ۱۳۵۰ در فریمان به دنیا آمد. او با ۴۷ بازی ملی و ۱۱ گل زده نقش مهمی در موفقیت های تیم ملی، از جمله صعود به جام جهانی ۱۹۹۸ داشت و علاوه بر بازیکنی، به عنوان مربی نیز در فوتبال ایران فعال بوده است.
اگر به دنبال شناخت بهتر و مطالعه بیوگرافی بازیکنان فوتبال هستید، با مجله بردستان همراه باشید
خداداد عزیزی؛ غزال تیزپای آسیا
خداداد عزیزی در خانواده ای فقیر در روستای چشمه ایلخی فریمان به دنیا آمد. او در سن ۶ سالگی همراه خانواده به مشهد مهاجرت کرد و در منطقه رضا شهر بزرگ شد. پدر او توان مالی محدودی داشت و خداداد اغلب با کفش های کهنه یا دمپایی فوتبال بازی می کرد. در سن ۱۴ سالگی همراه برادرش به کار بنایی پرداخت تا کمک هزینه زندگی خانواده را تامین کند.
خداداد تحصیلات خود را تا مقطع راهنمایی ادامه داد و از ۱۶ سالگی فوتبال را در کنار کارگری آغاز کرد. او فوتبال حرفه ای خود را با تیم ابومسلم مشهد شروع کرد و بعد برای گذراندن دوران سربازی به تیم فتح تهران پیوست. پس از پایان خدمت، در سال ۱۳۷۴ به تیم بهمن منتقل شد و با سرعت و تکنیک خود به شهرت رسید.
| موضوع | جزئیات |
| نام کامل | خداداد عزیزی |
| تاریخ تولد | ۱ تیر ۱۳۵۰ |
| زادگاه | چشمه ایلخی، فریمان |
| محل رشد | مشهد، رضاشهر |
| قد | ۱۶۹ سانتیمتر |
| نام مستعار | غزال تیزپای آسیا |
| تحصیلات | تا مقطع راهنمایی |
| آغاز فوتبال حرفه ای | تیم ابومسلم مشهد |
| تیم های بعدی | فتح تهران، بهمن |
| بازی ملی | ۴۵ بازی |
| گل ملی | ۱۱ گل |
| افتخارات | بازیکن سال آسیا ۱۹۹۶، بهترین بازیکن جام ملت های آسیا ۱۹۹۶ |
| لیگ های خارجی | بوندسلیگا آلمان، لیگ برتر امارات |
کودکی و سال های اولیه خداداد عزیزی
خداداد عزیزی در روستای «چشمه یخی» از توابع شهرستان فریمان در خراسان رضوی به دنیا آمد. پدر او کشاورز و مادرش خانه دار بود. شایعه افغانی بودن خداداد کاملاً کذب است. او چهار برادر و یک خواهر داشت و پس از فوت مادرش در سال ۱۳۷۰، پدرش برای بار دوم ازدواج کرد که از همسر جدید سه پسر دیگر داشت.
در مجموع خداداد در یک خانواده هفت برادری و یک خواهری بزرگ شد و از همان کودکی فوتبال را با برادران خود تمرین می کرد. در سال ۱۳۵۵، پدر خداداد که کشاورز دیمی بود، دام های خود را فروخت و دو خانه در جنوب شهر مشهد خرید. خانواده خداداد به شهر مهاجرت کردند و دوران کودکی او در مشهد، محله رضاییه گذشت.
یکی از خانه ها برای خانواده خداداد بود و دیگری به دلیل فوت عمو به پسران عمو سپرده شد. خداداد تحصیلات خود را تا مقطع راهنمایی ادامه داد و در همان دوران فوتبال خیابانی را در محله رضاییه آموخت. او از کودکی با سختی های زندگی آشنا شد و از سن ۱۰ سالگی با پدرش دستفروشی می کرد و در سن ۱۳ سالگی تابستان ها همراه برادرش کار بنایی انجام می داد تا به تامین هزینه های زندگی خانواده کمک کند.
خداداد عزیزی در سن ۱۹ سالگی مادر خود را از دست داد، چرا که خانواده توان مالی درمان او را نداشت. پدر خداداد نیز در سال ۱۳۹۶ و در سن ۹۶ سالگی درگذشت. این تجربیات سخت زندگی باعث شد که خداداد از همان نوجوانی به استقلال و تلاش سخت عادت کند.
شروع فوتبال حرفه ای خداداد عزیزی
سال ۱۳۶۶، وقتی خداداد عزیزی ۱۶ ساله بود، بازی او در یک تیم محلی دیده شد و به تیم جوانان خراسان دعوت شد. این نقطه شروع ورود او به فوتبال حرفه ای و مسیر حرفه ای او در باشگاه های بزرگ بود.
یک سال بعد، در سن ۱۷ سالگی، خداداد عزیزی به تیم ابومسلم مشهد پیوست و در این تیم توانست مهارت های خود را به نمایش بگذارد و توجه مربیان و کارشناسان فوتبال را جلب کند. حضور او در ابومسلم تا سال ۱۳۷۱ ادامه داشت و این سال ها با موفقیت های چشمگیر او همراه بود.
خداداد عزیزی در مقطع دبیرستان به دلیل توهین به دبیر ورزش از دبیرستان حاج تقی آقابزرگ اخراج شد. با این حال، او در همان زمان همچنان بازیکن تیم ابومسلم بود و توانست مسیر فوتبالی خود را ادامه دهد. در سال های ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۳، عزیزی دوران خدمت سربازی خود را در تیم فتح تهران سپری کرد.
این تجربه به او کمک کرد تا بازی در شرایط رقابتی و سخت را بیاموزد و مهارت های خود را تقویت کند. در سال ۱۳۷۴، وقتی ۲۴ ساله بود، خداداد عزیزی با قراردادی به ارزش ۳.۵ میلیون تومان به تیم بهمن پیوست. این انتقال نقطه عطفی در آغاز حضور او در سطح بالای فوتبال ایران محسوب می شود.
دوران باشگاهی خداداد عزیزی در ایران و خارج
تیم های داخلی ایران
- ابومسلم مشهد: خداداد عزیزی فوتبال حرفه ای خود را با این تیم آغاز کرد و تا سال ۱۳۷۱ در آن بازی کرد.
- فتح تهران: از سال ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۳، در دوران خدمت سربازی، در تیم فتح تهران بازی کرد.
- بهمن: در سال ۱۳۷۴ به تیم بهمن پیوست و با قرارداد قابل توجه آن زمان در لیگ برتر ایران حضور یافت.
- پرسپولیس: در سال ۱۳۷۵ به عنوان بازیکن کمکی در جام باشگاه های آسیا برای پرسپولیس به میدان رفت.
- پاس تهران: در سال ۱۳۸۰ پس از بازگشت به ایران، به تیم پاس تهران پیوست و یک فصل در این تیم توپ زد.
- عقاب و راه آهن: در سال ۱۳۸۴ برای تیم عقاب و در نیم فصل دوم لیگ ۸۵–۱۳۸۴ برای تیم راه آهن بازی کرد و سپس از فوتبال حرفه ای خداحافظی کرد.
تیم های خارجی و حضور در اروپا و آمریکا
- کلن آلمان: پس از درخشش در جام ملت های آسیا ۱۹۹۶ و کسب عنوان ارزشمندترین بازیکن مسابقات، به تیم کلن در دسته اول بوندس لیگا آلمان پیوست و تا سال ۲۰۰۰ در این تیم بازی کرد. اختلاف با سرمربی و درگیری با یک طرفدار باعث شد که آلمان را ترک کند.
- سن‌خوزه ارث‌کوئیکز آمریکا: یک فصل در لیگ برتر فوتبال ایالات متحده حضور داشت، اما اختلاف نظر با سرمربی باعث شد بیشتر از یک فصل بازی نکند.
- النصر امارات: یک فصل برای باشگاه النصر در لیگ امارات توپ زد.
ویژگی ها و چالش ها در دوران باشگاهی
- اختلاف با مربیان داخلی و خارجی باعث تغییر مسیر او در چند تیم شد.
- توانایی بازی در لیگ های مختلف ایران و جهان نشان دهنده تطبیق پذیری و مهارت بالای او بود.
حضور خداداد عزیزی در تیم ملی ایران
خداداد عزیزی از سن ۲۱ سالگی به تیم ملی جوانان ایران دعوت شد و به مرور در تیم ملی بزرگسالان حضور یافت. در سال ۱۳۷۵ و در مسیر مسابقات جام ملت های آسیا ۱۹۹۶، او با عملکرد درخشان خود توانست توجه کنفدراسیون فوتبال آسیا را جلب کند و به عنوان بهترین بازیکن سال معرفی شود.
لقب غزال تیزپای آسیا
در ۸ آذر ۱۳۷۶، در دیدار حساس ایران مقابل استرالیا برای صعود به جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه، تیم ایران تا دقیقه ۷۰ با دو گل عقب بود. خداداد عزیزی با پاس گل به کریم باقری گل اول ایران را رقم زد و چهار دقیقه بعد با پاس علی دایی، خودش گل دوم را در موقعیت تک به تک به ثمر رساند. در همان لحظه جواد خیابانی، گزارشگر بازی، او را با لقب «غزال تیزپای آسیا» تحسین کرد.
حضور در تیم منتخب آسیا
در سال ۱۹۹۷، عزیزی به تیم منتخب آسیا دعوت شد تا در مقابل منتخب جهان بازی کند. در این دیدار منتخب آسیا با نتیجه پنج بر سه شکست خورد، اما خداداد یکی از گل های آسیا را به ثمر رساند و توانایی خود را در سطح بین المللی نشان داد.
پایان حضور در تیم ملی
خداداد عزیزی تا مرحله نخست رقابت های انتخابی جام جهانی ۲۰۰۶ در ترکیب تیم ملی ایران چند بار به میدان رفت، اما حضور او در مرحله دوم تداوم نداشت. آخرین بازی ملی او مقابل تیم قطر در دوحه برگزار شد و پس از حذف تیم ملی و فشار افکار عمومی، دیگر به تیم ملی دعوت نشد.
گل تاریخی خداداد عزیزی برابر استرالیا
این دیدار در تاریخ ۸ آذر ۱۳۷۶ برگزار شد و ایران برای صعود به جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه نیاز به مساوی با تیم قدرتمند استرالیا داشت. تا دقیقه ۷۰ بازی، تیم ملی ایران دو گل عقب بود و شرایط برای صعود حساس شده بود.
لحظه تاریخی گل ها
- گل اول: در دقیقه ۷۱، خداداد عزیزی با هجوم سریع و ارسال پاس گل دقیق به کریم باقری، گل اول ایران را رقم زد.
- گل دوم: تنها چهار دقیقه بعد، عزیزی با دریافت پاس گل از علی دایی، در موقعیت تک به تک گل دوم ایران را به ثمر رساند و بازی را مساوی کرد.
واکنش ها و لقب تاریخی
جواد خیابانی، گزارشگر بازی، در همان لحظه خداداد عزیزی را با لقب «غزال تیزپای آسیا» تحسین کرد. این گل و عملکرد خداداد نقش تعیین کننده ای در صعود ایران به جام جهانی ۱۹۹۸ داشت و او را به یک اسطوره ملی تبدیل کرد.
این گل به عنوان یکی از مهم‌ترین گل های تاریخ فوتبال ایران شناخته می شود و نشان دهنده سرعت، تکنیک و توانایی تصمیم گیری سریع خداداد عزیزی در موقعیت های حساس بود.
افتخارات و جوایز خداداد عزیزی
افتخارات ملی
- جام ملت های آسیا ۱۹۹۶: خداداد عزیزی به عنوان ارزشمندترین بازیکن مسابقات انتخاب شد و نقش مهمی در موفقیت تیم ملی ایران داشت.
- صعود به جام جهانی ۱۹۹۸: گل تاریخی خداداد عزیزی برابر استرالیا باعث صعود ایران به جام جهانی شد و او به نماد سرعت و مهارت در تاریخ فوتبال ایران تبدیل شد.
- تیم منتخب آسیا ۱۹۹۷: دعوت به تیم منتخب آسیا و گلزنی مقابل منتخب جهان در دیداری که آسیا با نتیجه پنج بر سه شکست خورد.
افتخارات باشگاهی
- باشگاه کلن آلمان: حضور در بوندس لیگا و ثبت ۵۰ بازی و ۱۰ گل در سه فصل حضور، نشان دهنده تاثیرگذاری و حضور موفق در فوتبال اروپا بود.
- پرسپولیس و جام باشگاه های آسیا: حضور به عنوان بازیکن کمکی در جام باشگاه های آسیا و نمایش توانایی های خود در رقابت های بین المللی.
جوایز فردی
- بهترین بازیکن سال کنفدراسیون فوتبال آسیا ۱۹۹۶: این جایزه به دلیل نمایش درخشان در جام ملت های آسیا و عملکرد فوق العاده او در تیم ملی ایران اعطا شد.
- لقب «غزال تیزپای آسیا»: به دلیل سرعت، تکنیک و گل تاریخی برابر استرالیا، این لقب به خداداد عزیزی داده شد و تا امروز به یادگار مانده است.
سبک بازی و ویژگی های خداداد عزیزی
خداداد عزیزی به سرعت فوق العاده بالا و توان بدنی مناسب خود شناخته می شد. او قادر بود در تمام طول بازی فعال و خطرناک باقی بماند و با کنترل دقیق توپ و دریبل های سریع، همواره موقعیت های گلزنی برای خود و هم‌تیمی هایش ایجاد کند.
در بعد تاکتیکی، عزیزی توانایی بالایی در خواندن بازی و تشخیص حرکات مدافعان داشت و همواره در مکان های کلیدی زمین برای دریافت پاس یا شوت در موقعیت گلزنی حاضر می شد. توانایی او در همکاری با هم تیمی ها، به ویژه در پاس دهی های دقیق و هماهنگی حملات، نمونه ای از اهمیت او در تاکتیک های تیمی بود.
از نظر رفتاری و ذهنی، خداداد شجاعت و جسارت بالایی در لحظات حساس مسابقات نشان می داد. او ذهنیتی رقابتی و انگیزه ای قوی برای موفقیت در مسابقات داخلی و بین المللی داشت و همواره تلاش می کرد بهترین عملکرد خود را ارائه دهد. پشتکار و تعهد او باعث شد حتی در شرایط دشوار و درگیری با مربیان یا بازیکنان، از تمرین و تلاش خود دست نکشد و سطح بالای بازی خود را حفظ کند.
خلاصه ویژگی ها در قالب جمله
- خداداد عزیزی با سرعت و توان بدنی بالا، در طول بازی همواره فعال بود.
- مهارت فردی او شامل کنترل دقیق توپ و دریبل های سریع بود.
- توانایی بازی خوانی و موقعیت یابی باعث حضور او در نقاط حساس زمین می‌شد.
- همکاری و پاس دهی با هم تیمی ها یکی از نقاط قوت تاکتیکی او بود.
- شجاعت، ذهنیت رقابتی و پشتکار از ویژگی های رفتاری خداداد بودند.
زندگی شخصی خداداد عزیزی
خداداد عزیزی در ۱ تیر ۱۳۵۰ در روستای چشمه ایلخی از توابع فریمان در استان خراسان رضوی به دنیا آمد. دوران کودکی خود را در محله پیرانشهر مشهد گذراند و فوتبال را با کفش های لنگه به لنگه بازی می کرد. در سن ۱۱ سالگی همراه با برادرش به کار بنایی می پرداخت تا هزینه زندگی خود را تأمین کند.
در دوران دبیرستان، به دلیل توهین به دبیر ورزش، از دبیرستان حاج تقی آقابزرگ اخراج شد. سپس با کمک برادر جهانگیر زنده دل، مدیر باشگاه ابومسلم، در دبیرستان امیرکبیر ثبت نام کرد و ادامه تحصیل داد.
خداداد عزیزی در سال ۱۳۷۵ و در سن ۲۰ سالگی ازدواج کرد. حاصل این ازدواج سه فرزند است: دختر بزرگش فاطمه متولد ۱۳۷۶، پسرش امیرحسین متولد ۱۳۸۴ و دختر کوچک‌ترش متولد ۱۳۸۹.
در سال ۱۳۶۹ و در ۱۹ سالگی، مادر خداداد عزیزی به دلیل عدم توانایی مالی برای درمان سرطان درگذشت. او همیشه آرزو داشت که مادرش روز های موفقیت و شهرت او را می دید و از زندگی او لذت می برد.
خداداد عزیزی علاقه زیادی به تهران دارد و خاطرات زندگی در این شهر را تکرار نشدنی می داند. صمیمی‌ترین دوستان او در تهران هستند، اما مزار مادرش در مشهد است و پدرش نیز در جوار امام رضا زندگی می کند.
خداداد عزیزی شباهت زیادی به جکی چان دارد و بار ها در فرودگاه های خارجی فکر کرده اند او جکی چان است. در سال ۱۳۷۵ توپ طلای خود را که به عنوان بهترین بازیکن آسیا دریافت کرده بود، به موزه حرم مطهر امام رضا اهدا کرد. او طرفدار بارسلونا است و بازی های حساس اروپایی و تیم هایی مانند منچستر سیتی را دنبال می کند.
خداداد عزیزی پس از بازنشستگی
خداداد عزیزی در سال ۱۳۸۵ و در سن ۳۵ سالگی با پیراهن تیم راه آهن ایران برای همیشه از فوتبال حرفه ای خداحافظی کرد. پیش از آن، در نیم فصل سال ۱۳۸۰ در تیم النصر عربستان بازی کرد و سپس به ایران بازگشت تا ۴ سال در تیم پاس تهران توپ بزند. بعد از آن، یک فصل نیز در تیم دسته اولی عقاب حضور داشت.
ورود به مدیریت و مربیگری
پس از بازنشستگی، تیم ابومسلم او را به عنوان رئیس سازمان فوتبال باشگاه انتخاب کرد. خداداد سپس مسیر مربیگری و سرمربیگری را آغاز کرد، اما اختلافات با مدیران باشگاه، صراحت لهجه و نتایج ضعیف تیم باعث شد در ابتدای لیگ ۸۶ از سرمربیگری ابومسلم اخراج شود. یکی از اقدامات غیر متعارف او در این دوران، خارج کردن یک بازیکن از ترکیب و ادامه بازی با ده نفر بود.
بازگشت به بازی و کاپیتانی
در همان سال، عزیزی دوباره به زمین چمن بازگشت و به عنوان کاپیتان تیم استان خراسان رضوی در اولین دوره المپیاد ایرانیان حضور یافت.
مدیریت فنی و سرمربیگری تیم ها
خداداد سپس مدیر فنی تیم دسته اولی پیام مشهد شد و موفق شد این تیم را به لیگ برتر کشور برساند. او در هفته های آغازین فصل ۸۷–۸۸ مربیگری این تیم را برعهده داشت، اما به دلیل مشکلات مالی از فعالیت کناره گرفت.
تجربه مربیگری در تیم های دیگر
تا سال ۱۳۹۷، خداداد عزیزی در تیم های استقلال، شهرداری تبریز، سیاه جامگان و سپیدرود رشت به عنوان سرمربی فعالیت کرد و تجربه گسترده ای در مربیگری به دست آورد.
برای مطالعه بیوگرافی علی پروین کلیک کنید.
سوالات متداول
خداداد عزیزی کی و کجا متولد شد؟
خداداد عزیزی در ۱ تیر ۱۳۵۰ در روستای چشمه ایلخی از توابع فریمان در استان خراسان رضوی به دنیا آمد.
کودکی و شرایط زندگی او چگونه بود؟
خداداد در کودکی با کفش های لنگه به لنگه فوتبال بازی می کرد و در ۱۱ سالگی همراه با برادرش به کار بنایی می پرداخت تا هزینه زندگی خود را تامین کند.
خداداد عزیزی فوتبال حرفه ای را از چه تیمی شروع کرد؟
او فوتبال حرفه ای خود را با تیم ابومسلم مشهد آغاز کرد و سپس در دوران سربازی در تیم فتح تهران بازی کرد و بعد به تیم بهمن پیوست.
خداداد عزیزی چه لقب مشهوری دارد و چرا؟
لقب «غزال تیزپای آسیا» به او داده شد به دلیل سرعت فوق العاده و گل تاریخی اش مقابل تیم استرالیا در مسیر صعود ایران به جام جهانی ۱۹۹۸.
افتخارات و جوایز مهم خداداد عزیزی چیست؟
او در سال ۱۹۹۶ به عنوان بازیکن سال آسیا و بهترین بازیکن جام ملت های آسیا انتخاب شد و توپ طلای خود را به موزه حرم مطهر امام رضا اهدا کرد.
ویژگی های فنی و سبک بازی خداداد عزیزی چگونه بود؟
خداداد سرعت بالا کنترل دقیق توپ دریبل های سریع توانایی بازی خوانی و موقعیت یابی و همکاری عالی با هم تیمی ها داشت و از نظر ذهنی شجاع رقابتی و پرتلاش بود.
دوران حضور خداداد عزیزی در تیم ملی ایران چگونه بود؟
او ۴۵ بازی ملی انجام داد و ۱۱ گل به ثمر رساند. در جام ملت های آسیا ۱۹۹۶ درخشش داشت و در صعود ایران به جام جهانی ۱۹۹۸ نقش مهمی ایفا کرد.
داستان گل تاریخی خداداد مقابل استرالیا چیست؟
در دقیقه ۷۱ با هجوم او و پاس گل به کریم باقری گل اول ایران به ثمر رسید و چهار دقیقه بعد با پاس علی دایی خودش گل دوم را زد و بازی مساوی شد که موجب شهرت او شد.
خداداد عزیزی پس از بازنشستگی چه فعالیت هایی داشت؟
او رئیس سازمان فوتبال ابومسلم شد مربیگری و سرمربیگری تیم ها را تجربه کرد مدیر فنی تیم پیام مشهد شد و تا سال ۱۳۹۷ در تیم های استقلال شهرداری تبریز سیاه جامگان و سپیدرود رشت فعالیت کرد.
زندگی شخصی و خانواده خداداد عزیزی چگونه است؟
خداداد در سال ۱۳۷۵ ازدواج کرد و سه فرزند دارد دو دختر و یک پسر مادرش در سال ۱۳۶۹ به دلیل بیماری فوت کرد و او عاشق تهران و طرفدار بارسلونا است.
